Φιναστερίδη! Να πάρεις ή να μην πάρεις;

Ίσως είναι από τα πιο παρεξηγημένα φάρμακα κατά της τριχόπτωσης σε τέτοιο βαθμό που αν το προτείνει ο ιατρός, ορισμένα άτομα αρνούνται να το πάρουν. Και στην εύλογη ερώτηση του ιατρού, Γιατί; η απάντηση είναι …ότι έχουν μπει μέσα στο internet και έχουν διαβάσει σε διάφορα sites, forum και σε ιστορίες διαφόρων ότι πήραν τη φιναστερίδη και τους καταστράφηκε η ζωή, ή κάποια μελέτη που λέει για το σύνδρομο της φιναστερίδης  κλπ.

Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα για τη φιναστερίδη; Ποια είναι η δράση της; Κατά πόσο οι παρενέργειες της είναι τόσο συχνές ή τόσο σοβαρές όσο πολλοί θέλουν να τις παρουσιάσουν;

Πως Λειτουργεί η Φιναστερίδη;

Η φιναστερίδη δρα στοχευμένα και με σαφή μηχανισμό: αποτελεί έναν ισχυρό αναστολέα του ενζύμου 5-άλφα-αναγωγάση, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη (DHT). Η DHT είναι ένα ανδρογόνο που συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση και εξέλιξη της ανδρογενετικής αλωπεκίας, καθώς προκαλεί σταδιακή συρρίκνωση και εξασθένιση των τριχοθυλακίων, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η τριχόπτωση και να εμποδίζεται η ανάπτυξη νέων, υγιών τριχών.

Μειώνοντας αποτελεσματικά τα επίπεδα της DHT στο τριχωτό της κεφαλής, η φιναστερίδη επιτρέπει στα τριχοθυλάκια που βρίσκονται σε στάδιο αδράνειας ή αδυναμίας να επανέλθουν σταδιακά σε φυσιολογική λειτουργία. Έτσι, όχι μόνο επιτυγχάνεται επιβράδυνση ή ακόμη και πλήρης διακοπή της τριχόπτωσης, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις ενισχύεται και η αναγέννηση νέων τριχών, βελτιώνοντας σημαντικά την πυκνότητα και την εμφάνιση των μαλλιών.

Η αποτελεσματικότητα της φιναστερίδης είναι αποδεδειγμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη, με πολυάριθμες μελέτες να επιβεβαιώνουν τη δυνατότητα αναστολής ή ακόμα και αναστροφής των συμπτωμάτων της ανδρογενετικής αλωπεκίας, ιδιαίτερα όταν η θεραπεία ξεκινά σε αρχικό στάδιο της τριχόπτωσης. Δείτε και το βίντεο του Δρ. Κωνσταντίνου Αναστασάκη για όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την Φιναστερίδη.

Θεραπεία με Φιναστερίδη

Η φιναστερίδη είναι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της ανδρογενετικής αλωπεκίας. Βοηθά στη μείωση της τριχόπτωσης και σε πολλές περιπτώσεις συμβάλλει στην επανεμφάνιση πιο δυνατής και παχύτερης τριχοφυΐας, κυρίως στην κορυφή του κεφαλιού. Τα πρώτα αποτελέσματα της θεραπείας εμφανίζονται σταδιακά μετά από 3 έως 6 μήνες συνεχούς λήψης.

Η φιναστερίδη κυκλοφορεί κυρίως σε μορφή χαπιού, ενώ εξετάζεται και η χρήση της σε τοπική μορφή, με στόχο τη μείωση των πιθανών συστηματικών παρενεργειών (Δείτε το βίντεο του Δρ. Κωνσταντίνου Αναστασάκη για τις παρενέργειες της Φιναστερίδης). Η συνέπεια στη λήψη είναι κρίσιμη για τη διατήρηση των αποτελεσμάτων, καθώς η διακοπή της θεραπείας οδηγεί στην επιστροφή της τριχόπτωσης στα αρχικά επίπεδα.

Δοσολογία Φιναστερίδης

Η συνιστώμενη δόση για τη θεραπεία της ανδρογενετικής αλωπεκίας είναι 1 mg φιναστερίδης την ημέρα, σε μορφή δισκίου από του στόματος. Η λήψη της γίνεται οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, με ή χωρίς τροφή, αρκεί να διατηρείται σταθερή καθημερινή συχνότητα. Η σταθερή χρήση είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η δράση του φαρμάκου και να επιτευχθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα.

Η δόση δεν πρέπει να αυξάνεται ή να τροποποιείται χωρίς ιατρική καθοδήγηση. Αν και πρόκειται για ένα γενικά καλά ανεκτό φάρμακο, είναι σημαντικό να αξιολογείται η κατάσταση κάθε ασθενούς ξεχωριστά από εξειδικευμένο ιατρό, ώστε να διασφαλίζεται η ασφάλεια της αγωγής και να αντιμετωπίζονται έγκαιρα πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Λήψη Φιναστερίδης

Πριν ξεκινήσει κάποιος αγωγή με φιναστερίδη ο ιατρός ζητάει πάντα συγκεκριμένες εξετάσεις που πρέπει να κάνει ο υποψήφιος, ώστε να διασφαλίσει ότι μπορεί να κάνει χρήση της συγκεκριμένης αγωγής.

Η φιναστερίδη πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά, και δεν διακόπτεται η χρήση της, εκτός και αν το υποδείξει ο ιατρός. Η δράση της δεν είναι άμεση, καθώς βασίζεται στη σταδιακή μείωση της DHT στον οργανισμό.

• Αναστέλλει τη δράση του ενζύμου 5-α-αναγωγάσης
• Σταματά τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε DHT μειώνοντάς τη
• Βοηθά στη διακοπή και σε κάποιες περιπτώσεις στην αναστροφή της τριχόπτωσης.

Πιο συγκεκριμένα, η χρήση της οδηγεί σε σημαντική προοδευτική κλινική βελτίωση της εικόνας της τριχόπτωσης. Η τριχόπτωση σταθεροποιείται μετά από 6-12 μήνες, και η πυκνότητα συνεχίζει να αυξάνεται για τουλάχιστον 2 χρόνια από την έναρξη της αγωγής. Επίσης η φιναστερίδη βελτιώνει την ποιότητα των μαλλιών, αυξάνει τη διάμετρο των τριχών, το μήκος τους, το ρυθμό και τη διάρκεια ανάπτυξης καθώς και τη χρώση τους.

Η φιναστερίδη μέσα από ιατρικές έρευνες

Η φιναστερίδη είναι μία από τις 2 εγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές που ο FDA της Αμερικής (Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων) έχει εγκρίνει πάνω από 20 χρόνια για την αποτελεσματικότητα αλλά και την ασφάλεια της. Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της δράσης του Finasteride 1mg εμφανίζονται σε περίπου 3 μήνες αγωγής.

Αρχικά, οι ασθενείς αναφέρουν αναστολή της τριχόπτωσης και έπειτα ανάπτυξη αδύναμης τριχοφυΐας, ενώ στους 6 μήνες αρχίζει να εμφανίζεται αύξηση στο ρυθμό ανάπτυξης των τριχών και αύξηση του πάχους αυτών. Στους 12 μήνες είναι εμφανής η καλύτερη κάλυψη των σημείων με προηγούμενη αραίωση, ενώ μέχρι τους 24-36 μήνες τα αποτελέσματα σταθεροποιούνται και μετέπειτα διατηρούνται.

Αποτελέσματα έρευνας 5 ετών απέδειξαν ότι η εξέλιξη της ανδρογενετικής αλωπεκίας και μετά τα 2 έτη συνεχίζει να αναστέλλεται όσο χορηγείται η αγωγή. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για την ανδρογενετική αλωπεκία και τα αίτια της στην αντίστοιχη σελίδα μας.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι όσο μικρότερη είναι η ηλικία του ασθενούς, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αποτελεσματικότητα της αγωγής. Η ανταπόκριση ασθενών ηλικίας <26 ετών έχει φανεί να είναι υψηλότερη και ευθέως ανάλογη των προθεραπευτικών επιπέδων της DHT στον ορό, σύμφωνα με μελέτη των Camacho et al.

Η Finasteride έχει βρεθεί ότι βελτιώνει την εικόνα της ανδρογενετικής αλωπεκίας και σε πιο ηλικιωμένους άνδρες. Σε μια μικρού εύρους μελέτη σε 28 άνδρες 53-76 ετών, οι οποίοι λάμβαναν Finasteride 5mg για τη θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, αποδείχθηκε ότι αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των τριχών σε σύγκριση με την ομάδα που λάμβανε placebo φάρμακο.

Τι αποτελέσματα επιφέρει η φιναστερίδη;

Η δράση της φιναστερίδης είναι ισχυρότερη στην κορυφή ενώ είναι ασθενέστερη στις πρόσθιες περιοχές και στο hairline.

Πιο συγκεκριμένα η φιναστερίδη:

• Αυξάνει των αριθμό των τριχοθυλακίων σε αναγενές στάδιο και αυξάνει τη διάρκεια αυτού, οπότε περισσότερα τριχοθυλάκια είναι σε ανάπτυξη στο τριχωτό ανά πάσα στιγμή.
• Μειώνει τον αριθμό των τριχοθυλακίων σε τελογενές στάδιο και τη διάρκεια αυτού, οπότε λιγότερα τριχοθυλάκια είναι σε περίοδο ανάπαυσης ανά πάσα στιγμή.
• Μειώνει το χρονικό διάστημα του κενογενούς σταδίου, οπότε μικραίνει το διάστημα από τη στιγμή που θα αποπέσει μια τρίχα μέχρι να επανεμφανιστεί.
• Προκαλεί αύξηση της διαμέτρου και του βάρους των τριχών.
• Σε μακροχρόνια χρήση (>5 χρόνια) παρατηρείται αναστολή της τριχόπτωσης στο 91% και εμφανής ανάπτυξη μαλλιών στο 66% των ασθενών, εφόσον συνεχίζεται η αγωγή.
• Αυξάνει των αριθμό των τελικών τριχοθυλακίων και προκαλεί τη σταδιακή μετατροπή των ενδιάμεσων τριχοθυλακίων σε τελικά.
• Η διακοπή της αγωγής με Finasteride συνεπάγεται ολική αναστροφή της αποτελεσματικότητας του και επιστροφή της ανδρογενετικής αλωπεκίας στα προθεραπευτικά επίπεδα και μάλιστα στα επίπεδα που θα είχε προχωρήσει η τριχόπτωση αν δεν είχε δοθεί.

Γιατί υπάρχουν προβληματισμοί;

Όμως από την άλλη, η έμμεση αντι-ανδρογόνος δράση της Finasteride προκαλεί έντονο σκεπτικισμό στους ασθενείς που λαμβάνουν ή σκοπεύουν να λάβουν αγωγή. Είναι έντονη η ανησυχία πως ένα σκεύασμα που δρα συστεμικά, και όχι τοπικά, μπορεί να έχει άγνωστες επιπτώσεις στην ορμονική ισορροπία ενός τόσο ευαίσθητου συστήματος όσο το αναπαραγωγικό σύστημα του ανδρός.

Γι’ αυτό το λόγο οι πιθανές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες παρενέργειες που πιθανόν εγκυμονεί η χρήση της φιναστερίδης έγιναν αντικείμενο αρκετών ερευνών. Όλοι οι πάσχοντες από ανδρογενετική αλωπεκία θέλουν να ανακτήσουν τα χαμένα τους μαλλιά, αλλά χωρίς εννοείται να θυσιάσουν τη γονιμότητα ή την αρρενωπότητά τους στο «βωμό των πλουσιότερων μαλλιών»!

Μια εκτεταμένη έρευνα σε 14772 ασθενείς (εύρος δείγματος: 45-99 έτη) η οποία αφορούσε τη λήψη του φαρμάκου για 8 έτη (δηλαδή 43.000.000 δόσεις) ανέφερε τις παρακάτω ανεπιθύμητες ενέργειες:

• Ανικανότητα/διαταραχή εκσπερμάτωσης: 313 ασθενείς (2,1%),
• Μειωμένη libido: 153 ασθενείς (1,0%),
• Γυναικομαστία/μασταλγία: 42 ασθενείς (0,4%).

Ενδιαφέρον είναι όμως, ότι η συχνότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν παρόμοια με του placebo σε ασθενείς με μέσο όρο ηλικίας 69±9,2 έτη (εύρος δείγματος: 45-99 έτη) και είναι γνωστό πως οι ηλικίες αυτές είναι ήδη επιρρεπείς σε ουρολογικά προβλήματα και ορμονολογικές διαταραχές. Αντίθετα, ο τυπικός άνδρας που θα λάβει αγωγή Finasteride για την ανδρογενετική αλωπεκία είναι ηλικίας 33±1,2 ετών (εύρος: 18-41 έτη), υγιής και σε άρτια ουρολογική και αναπαραγωγική κατάσταση.

Γι΄αυτό άλλη μελέτη των Kaufman et al. (Finasteride Male Pattern Hair Loss Study Group) έλεγξαν 1.553 μέλη της ηλικιακής ομάδας 18-41 και η συχνότητα των σεξουαλικών διαταραχών  που αναφέρονται έπειτα από 2 χρόνια αγωγής Finasteride σε σύγκριση με το placebo  ήταν:

Κατά τη διάρκεια αυτής της μελέτης έγινε διακοπή της αγωγής λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών από το 1,7% των ασθενών υπό αγωγή με Finasteride και από το 2,1% των ασθενών υπό placebo. Το γεγονός αυτό θέτει βάσιμες υποψίες για την αντικειμενικότητα και εγκυρότητα των συμπτωμάτων που αναφέρθηκαν από τους ασθενείς ως αίτια διακοπής της αγωγής.

Βάση αυτών των ερευνών ποια είναι όμως η επιστημονική αλήθεια; Η φιναστερίδη μπορεί να έχει επιπτώσεις ή κάποια παρενέργεια περίπου στο 1 – 2% των ασθενών. Δηλαδή σε 1 ή 2 στους 100 που θα την πάρουν. Και από αυτούς κατά κανόνα κανείς δεν έχει πρόβλημα αφού σταματήσει τη χρήση της, αφού η φιναστερίδη μετά από 3 εικοσιτετράωρα αφού την κόψει κανείς έχει εξαφανιστεί από το σώμα μαζί με όποια παρενέργεια έχει δημιουργήσει.

Στη παγκόσμια βιβλιογραφία στα εκατομμύρια των ασθενών που έχουν λάβει φιναστερίδη για προβλήματα του προστάτη και σε πολύ μεγαλύτερες δόσεις (5mg για την καλοηθή υπερτροφία του προστάτη αντί 1mg για την τριχόπτωση), δεν έχει αναφερθεί καμία απολύτως μόνιμη παρενέργεια. Εμφανίστηκε μόνο σε ένα συγκεκριμένο άρθρο, ενός ειδικευόμενου ψυχιάτρου του Irwin στην Αμερική πριν 5-6 χρόνια, ο οποίος έφτιαξε μια πολύ πικάντικη μελέτη η οποία πήρε πολύ δημοσιότητα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Στη μελέτη αυτή αναφέρεται ότι η φιναστερίδη δημιουργεί προβλήματα μόνιμης σεξουαλικής δυσλειτουργίας και διάφορες τέτοιες επιπτώσεις.

Τι θα πρέπει να προσέξετε γενικότερα

Θα πρέπει να είστε πάρα πολύ προσεκτικοί και καχύποπτοι με όλα αυτά που διαβάζετε από ανώνυμες πηγές στο internet. Δεν ξέρετε ο καθένας τι ατζέντα έχει ή τι προσπαθεί να πουλήσει, ποιος είναι, ποιο είναι το μορφωτικό του επίπεδο, ποιο είναι το επίπεδο των γνώσεων του.

Όλα αυτά που διαβάζετε στο internet πάρα πολύ σπάνια είναι γραμμένα από κάποιον ιατρό ή από κάποιον που γνωρίζει τι λέει. Συνήθως είναι απλά η γνώμη του καθενός και δεν πρέπει να βασίζεστε σε αυτή ειδικά όταν μιλάμε για τα μαλλιά σας, γιατί είναι πάρα πολλοί εκείνοι που έχουν συμφέρον να σας τρομάξουν.

Μπορεί να σας πουν, λοιπόν, ότι μια εγκεκριμένη αγωγή που ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων έχει εγκρίνει εδώ και 20 χρόνια δημιουργεί … «τρομερά προβλήματα», σε αντίθεση με το δικό τους μαγικό προϊόν που δεν έχει καμία παρενέργεια και βγάζει μαλλιά.

Μην πιστεύετε τους μύθους, τις δοξασίες και τον τρόμο που διασπείρεται μέσω του internet σε όσους έχουν τριχόπτωση και μιλήστε με έναν ιατρό εξειδικευμένο στα θέματα τριχόπτωσης προκειμένου να σας κατευθύνει με εγκεκριμένες, ασφαλείς και αποτελεσματικές αγωγές ενάντια στην τριχόπτωση.